Menuju konten utama
Ceramah Singkat Ramadhan Jawa

Kultum Ramadhan Bahasa Jawa Singkat Amalan Sunnah di Bulan Puasa

Kultum Ramadhan bahasa Jawa tentang amalan sunnah dapat disampaikan untuk audiens yang memahami bahasa daerah tersebut. Berikut teks kultum untuk contoh.

Kultum Ramadhan Bahasa Jawa Singkat Amalan Sunnah di Bulan Puasa
Ilustrasi kultum Ramadhan bahasa Jawa. Kultum singkat bahasa Jawa digunakan sebagai pengantar ceramah bagi audiens yang memahami bahasa daerah tersebut. foto/antara.istimewa

tirto.id - Kultum Ramadhan bahasa Jawa masih digunakan di berbagai daerah di Pulau Jawa. Kultum singkat bahasa Jawa ini rata-rata menggunakan gaya bertutur krama inggil dan kadang diselingi ngoko alus.

Tidak semua orang bisa membawakan teks kultum Ramadhan bahasa Jawa. Oleh sebab itu, tidak ada salahnya saat akan berkultum, mempersiapkan dahulu contoh naskah yang akan disampaikan.

Dalam bahasan ini disampaikan beberapa contoh kultum bahasa Jawa Ramadhan yang mengangkap tema seputar amalan sunah di bulan puasa. Teks yang ada dibuat dengan sudut pandang berbeda dan bisa dilakukan perubahan sesuai kebutuhan.

Contoh Kultum Ramadhan Bahasa Jawa Singkat Tentang Amalan Sunnah di Bulan Puasa

Contoh materi kultum Ramadhan singkat bahasa Jawa tersedia di bawah ini:

1. Contoh 1 kultum Ramadhan bahasa Jawa singkat tentang amalan sunah di bulan puasa

Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh

الْحَمْدُ للهِ وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ أَشْرَفِ الأَنْبِيَاءِ وَالـمُرْسَلِينَ وَعَلىَ آلِهِ وَأَصَحَابِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ اِلَى يَومِ الدِّينِ، أَمَّا بَعْدُ

Jemaah ingkang minulyo.

Monggo kito sami-sami taqwo dumateng Gusti Allah wonten ing pundi kemawon kanthi tansah nindakaken sedoyo perintah lan nebihi sedoyo awisanipun, Mugi-mugi kitotansah pikantuk rahmat lan kanugrahan saking Gusti Allah.

Jemaah, poso punika mboten namung ngempet ngelak lan luwe. Kulo lan panjenengan sami ugi nggulo wentah jasmani lan ruhani. Kelawan poso kito kedah ngelatih sabar, lan ngempet sedoyo kekarepan keenakan ingkang saget mengku doso saking kesenengane howo nafsu

Poso Ramadhan ndidik kita ugi supados ningkataken sifat kumawula kanti amal ibadah soho amal sosial. Saklebetipun wulan Ramadhan, kito mboten namung poso kemawon.

Monggo kito ngatahaken ibadah kados shalat tarawih dalunipun, tadarus Al Qur'an, giyatipun pengaosan, mekaten ugi amal sosial. Kito kados ngatahaken shadaqah, silaturrahim, ngabekti dateng tiyang sepuh, welas asih dateng sederek lan sanesipun.

Sedoyo babagan kala wau mugi saget kita raosaken meningkat ketimbang wekdal sanesipun wulan Ramadhan. Kito miguna'aken poso Ramadhan kanti sae lan nggadahi makno, soho ngasilaken hikmah kanthi katah tumrap kita sedoyo. Mugi-mugi amalan kito soho ditompo wonten ngersanipun Allah.

Mekaten kultum saking kula mugi-mugi ngasilaken manfaat dumateng kito sedoyo.

Wassalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh.

2. Contoh 2 kultum Ramadhan bahasa Jawa singkat tentang amalan sunah di bulan puasa

Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh

الْحَمْدُ للهِ وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ أَشْرَفِ الأَنْبِيَاءِ وَالـمُرْسَلِينَ وَعَلىَ آلِهِ وَأَصَحَابِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ اِلَى يَومِ الدِّينِ، أَمَّا بَعْدُ

Jemaah ingkang minulyo.

Sadaya puji kagunganipun Allah subhanahu wa ta'ala. Allah sampun paring rahmat saha kanugrahanipun, saengga kita sami kaparingan kalodhangan ngrawuhi majelis ingkang tansah pinaringan barokah.

Monggo kito sami-sami taqwo dumateng Gusti Allah wonten ing pundi kemawon kanthi tansah nindakaken sedoyo perintah lan nebihi sedoyo awisanipun.

Kita ugi aturaken sholawat saha salam dumateng junjungan kita Nabi Muhammad shallallahu alaihi wa sallam. Nabi Muhammad ingkang nabi akhir zaman ugi dados tuntunan umat manungsa supados slamet wonten ing dunyo lan akhirat.

Sedaya jemaah ingkang minulyo.

Wekdal lumampah kados dene kita sampun mlebet minggu kepisan kalih wulan Ramadhan. Kawajiban umat Islam nindakake pasa sampun kaandharaken wonten ing sabdanipun surat Al-Baqarah ayat 183:

"Yā ayyuhallażīna āmanụ kutiba 'alaikumuṣ-ṣiyāmu kamā kutiba 'alallażīna ming qablikum la'allakum tattaqụn."

Artinipun,"Wahai orang-orang yang beriman! Diwajibkan atas kamu berpuasa sebagaimana diwajibkan atas orang sebelum kamu agar kamu bertakwa."

Saklajengipun, kautaman wulan siyam inggih menika wulan penebus dosa. Wonten ing satunggaling hadis, Rasulullah ngendika:

Jarak antarane shalat limang wektu, shalat Jum’at lan pasa Jum’at lan Ramadhan sabanjure karo Ramadhan sabanjure minangka penebus dosa-dosa sing ana ing antarane, yen panjenengan ora nindakake dosa gedhe,” (HR Muslim).

Pramila sumangga kita tansah ngginakaken kalodhangan punika kanthi nambahi amal ibadah. Sumangga kita ngisi 10 dinten ingkang kaping setunggal kanthi nambahi amalan ibadah sunnah sanesipun supados pikantuk kamulyaning wulan Ramadhan saking Allah SWT.

Lajeng menapa ingkang saged kita tindakaken kangge nyuwun pangapunten dhumateng Allah? Ing antarane tumindak kasebut yaiku nambahake shalat wengi, sedekah, lan sakpiturute.

Ora mung Tarawih kang bisa dileksanakake ing masjid-masjid. Kito uga bisa ditambahi shalat-shalat liyane, kayata salat tobat, tasbih, tengah wengi ing telung wengi akhir, lan adat ditutup karo solat witir.

Kajaba iku, kita bisa nambahi donga ing wulan Ramadhan. Donga kanggo awake dhewe, wong tuwa, guru, sedulur lan sedulur liyane. Kita ugi saged maos Al-Qur’an lan dzikir supados pikantuk ganjaran ingkang kathah saking Allah.

Mekaten kultum saking kulo. Mugi-mugi atur kula menika wonten manfaatipin kagem kito sedaya.

Wassalamu'alaikum warahmatullahi wabarakatuh.

3. Contoh 3 kultum Ramadhan bahasa Jawa singkat tentang amalan sunah di bulan puasa

Assalamu'alaikum warahmatullahi wabarakatuh,

الْحَمْدُ للهِ وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ أَشْرَفِ الأَنْبِيَاءِ وَالـمُرْسَلِينَ وَعَلىَ آلِهِ وَأَصَحَابِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ اِلَى يَومِ الدِّينِ، أَمَّا بَعْدُ

Sadaya puji namung kagunganipun Allah Swt. Selawat lan salam mugi tansah katur dhumateng junjungan kita Nabi Agung Muhammad SAW sesarengan kaliyan kulawarganipun, sahabat-sahabatipun, lan tiyang-tiyang ingkang ndherekaken dateng dinten akhir (kiamat). Amma ba'du...

Bapak/Ibu sederek ingkang dirahmati Allah SWT,

Alhamdulillah kito sedoyo kempal saged ngawontenaken majelis dakwah insyaallah ingkangdipun ridhoi kaliyan Allah SWT Wonten ing kalodhangan ingkang bingah punika, khotib badhe ngaturaken dakwah kanthi irah-irahan “Amalan Sunnah Sajrone Bulan Ramadan”.

Bapak/Ibu sederek ingkang dirahmati Allah SWT,

Kaum muslimin ingkang sampun mukalaf lan mboten gadhah uzur syar'i ing dinten Ramadhan dipun wajibaken siyam sewulan. Allah SWT dhawuh wonten ing surat Al-Baqarah ayat 183 babagan wajibipun nindakaken siyam Ramadhan:

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوْنَۙ

Latin:

Yā ayyuhal-lażīna āmanū kutiba ‘alaikumuṣ-ṣiyāmu kamā kutiba ‘alal-lażīna min qablikum la‘allakum tattaqūn(a).

Artinya:

“Wahai orang-orang yang beriman, diwajibkan atas kamu berpuasa sebagaimana diwajibkan atas orang-orang sebelum kamu agar kamu bertakwa,” (QS. Al-Baqarah [2]: 183).

Puasa mujudake laku kang mligi. Salah sawijine amargi ganjaran ibadah niku langsung diganjar dening Allah SWT minangka riwayat Imam Muslim ing ngisor iki:

“Setiap amalan kebaikan yang dilakukan oleh manusia akan dilipatgandakan dengan sepuluh kebaikan yang semisal hingga tujuh ratus kali lipat. Allah ta’ala berfirman [yang artinya]: Kecuali amalan puasa. Amalan puasa tersebut adalah untuk-Ku. Aku sendiri yang akan membalasnya,” (HR. Muslim).

Hadis ing nginggil ugi dipunandharaken bilih amal kasaenan ing wulan Ramadhan badhe pikantuk ganjaran kaping kalih. Sakliyane niku, wonten amalan sunnah sing saged ditindakake dening umat Islam nalika pasa ing wulan Ramadhan.

Kapisan, nindakake ibadah sahur sadurunge pasa ing wayah awan. Sahur yaiku dhahar lan ngunjuk kangge ngumpulake tenaga, supaya bisa pasa wiwit Subuh nganti Maghrib. Hukum sahur niku sunnah, sebab Rasulullah saw. nindakaken.

Sahur bisa ditindakake sawise jam tigo nganti sakderenge tiba imsak (sakderenge subuh). Wekdal sahur ingkang utami inggih punika ing akhir wektu, anggenipun mboten nglangkungi batesan. Rasulullah saw. ngandika ing ngisor iki:

“Umatku senantiasa berada dalam kebaikan selama mereka mengakhirkan sahur dan menyegerakan berbuka,” (HR. Ahmad).

Bapak/Ibu sederek ingkang dirahmati Allah Swt,

Laku kaping kalih ingkang saged dipuntindakaken nalika pasa inggih menika nyepetake buka puasa sasampunipun mlebet waktu, utawi mireng adzan Maghrib. Rasulullah saw. dhawuh babagan sunnah nyegerake buka wonten ing hadis.

“Jika salah seorang berpuasa, hendaknya ia berbuka dengan kurma. Jika tidak ada kurma, maka dengan air. Sebab, air itu menyucikan,” (HR. Abu Dawud).

Laku kaping telu sing saged ditindakake sajrone pasa Ramadhan yaiku sedekah marang wong liya. Sedekah niki saged nggunakake panganan, jajanan, lan menu buka laine. Rasulullah saw. ing riwayatipun Imam Ahmad ngandika makaten:

“Siapa saja yang memberi makanan berbuka kepada seorang yang berpuasa, maka dicatat baginya pahala seperti orang puasa itu, tanpa mengurangi sedikitpun pahala orang yang berpuasa tersebut,” (HR. Ahmad).

Bapak/Ibu sederek ingkang dirahmati Allah SWT,

Amalan kaping sekawan ingkang saged dipuntindakaken nalika pasa inggih menika iktikaf, meneng ing masjid kanthi nindakaken maneka warni amalan kangge nyedhak dateng Allah SWT Wonten ing riwayat saka Ibnu Umar ra. matur, "Rasulullah saw, tansah nindakake itikaf ing sepuluh dina pungkasan ing wulan Ramadhan," [Muttafaq 'Alaih].

Satunggaling amalan ingkang saged dipuntindakaken nalika iktikaf wonten ing masjid inggih menika maos Al-Qur’an. Wulan Ramadhan inggih punika dijuluki syahrulquran utawi wulane Al-Qur'an. Wonten ing sejarahipun, ayat al-Qur’an ingkang kapisan inggih punika surat Al-Alaq ayat 1-5, dipunturunaken wonten ing wulan suci niki.

Allah SWT wonten ing surat Al-Baqarah ayat 185 ngengingi babagan keistimewaan Ramadhan, wulan Al-Qur'an mangkene:

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيْٓ اُنْزِلَ فِيْهِ الْقُرْاٰنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنٰتٍ مِّنَ الْهُدٰى وَالْفُرْقَانِۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ۗوَمَنْ كَانَ مَرِيْضًا اَوْ عَلٰى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ اَيَّامٍ اُخَرَ ۗيُرِيْدُ اللّٰهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيْدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ۖوَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللّٰهَ عَلٰى مَا هَدٰىكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ

Latin:

Syahru ramaḍānallażī unzila fīhil-qur`ānu hudal lin-nāsi wa bayyinātim minal-hudā wal-furqān, fa man syahida mingkumusy-syahra falyaṣum-h, wa mang kāna marīḍan au 'alā safarin fa 'iddatum min ayyāmin ukhar, yurīdullāhu bikumul-yusra wa lā yurīdu bikumul-'usra wa litukmilul-'iddata wa litukabbirullāha 'alā mā hadākum wa la'allakum tasykurụn.

Artinya:

“Bulan Ramadan adalah [bulan] yang di dalamnya diturunkan Al-Qur'an, sebagai petunjuk bagi manusia dan penjelasan-penjelasan mengenai petunjuk itu dan pembeda [antara yang benar dan yang batil]. Karena itu, barangsiapa di antara kamu ada di bulan itu, maka berpuasalah.

Dan barangsiapa sakit atau dalam perjalanan [dia tidak berpuasa], maka [wajib menggantinya], sebanyak hari yang ditinggalkannya itu, pada hari-hari yang lain. Allah menghendaki kemudahan bagimu, dan tidak menghendaki kesukaran bagimu. Hendaklah kamu mencukupkan bilangannya dan mengagungkan Allah atas petunjuk-Nya yang diberikan kepadamu, agar kamu bersyukur,” (QS. Al-Baqarah [2]: 185).

Bapak/Ibu sederek ingkang dirahmati Allah SWT,

Semenika ceramah sing saged diwedharake. Mugi-mugi kita dipun paringi kelancaran anggenipun nindakaken maneka warni ibadah ing wulan Ramadhan 2023. Mugi-mugi Allah SWT bunga kaliyan laku sing kita lakoni. Aamiin allahuma amin.

Wassamualaikum warahmatullahi wabakaratuh

Baca juga artikel terkait EDUKASI DAN AGAMA atau tulisan lainnya dari Syamsul Dwi Maarif

tirto.id - Edusains
Kontributor: Syamsul Dwi Maarif
Penulis: Syamsul Dwi Maarif
Editor: Fadli Nasrudin
Penyelaras: Dhita Koesno & Ilham Choirul Anwar