5 Contoh Teks Khutbah Jumat Bahasa Jawa tentang Penyakit Hati

tirto.id - Contoh teks khutbah Jumat bahasa Jawa tentang penyakit hati dapat dijadikan referensi penting. Khutbah yang disampaikan dalam bahasa Jawa akan terasa lebih revelan disampaikan kepada masyarakat penutur bahasa Jawa.

Selain itu, khutbah dalam bahasa Jawa juga menjadi salah satu cara untuk mempertahankan penggunaan bahasa Jawa di ruang publik. Penggunaan bahasa Jawa dalam khutbah perlu mempertimbangkan apakah menggunakan bahasa Jawa krama atau ngoko.

Berbagai contoh teks khutbah Jumat bahasa Jawa dengan pesan kebaikan dan syiar Islam perlu diperhatikan baik-baik. Susunan khutbah wajib mengedepankan makna kebaikan yang hendak disampaikan.

Kesempatan khutbah Jumat menjadi waktu yang tepat untuk menyampaikan seruan Islam. Khotib dapat mencari bahan teks khutbah dan mengembangkannya sesuai pesan yang hendak disampaikan.

Lantas, seperti apa contoh teks khutbah Jumat bahasa Jawa tentang penyakit hati? Simak baik-baik contohnya di artikel ini.

Contoh Teks Khutbah Jumat Bahasa Jawa tentang Penyakit Hati

Contoh teks khutbah Jumat bahasa Jawa tentang penyakit hati dapat dijadikan referensi penting. Cek contohnya di bawah ini:

1. Khutbah Jumat Bahasa Jawa: “Ati Sing Iri Ora Bakal Seneng”

Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh.

Alhamdulillāhi rabbil ‘ālamīn. Asyhadu an lā ilāha illallāh, wa asyhadu anna Muhammadan ‘abduhu wa rasūluh. Allāhumma ṣalli ‘alā Sayyidinā Muḥammad, wa ‘alā ālihi wa aṣḥābihi ajma‘īn.

Jamaah Jum‘at sing kinurmatan Allah,

Marilah kita tansah nambah rasa syukur dhumateng Gusti Allah SWT, amargi nganti dinten menika kita isih diparingi kesehatan, kesempatan, lan hidayah kanggo ngelakoni ibadah Jumat bareng-bareng.

Para jamaah rahimakumullah,

Ing sajroning urip iki, kita ora mung kudu njaga awak saka penyakit jasmani, nanging uga kudu ngati-ati marang penyakit rohani utawa panyakiting ati. Amarga penyakit ati iku luwih mbebayani tinimbang penyakit badan. Yen badan lara, bisa diobati karo dokter. Nanging yen ati sing lara, ora ana obat kajaba taubat lan ngelingi Gusti Allah SWT.

Gusti Allah ngendika ing Al-Qur’an surat Asy-Syu‘arā ayat 88-89:

يَوْمَ لَا يَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ ۝ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ

Artine: “Ing dina iku (kiamat), ora ana manfaaté banda lan anak, kejaba wong sing sowan marang Allah kanthi ati sing resik.”

Jamaah sing kinurmatan,

Ati sing resik utawa qalbun salīm iku ati sing bebas saka iri, dengki, sombong, ujub, lan riya’. Nanging yen ati wis kebak rasa iri, sombong, lan kebencian, mula iku tandha ati wis kena penyakit.

Penyakit ati bisa ngrusak amal ibadah kita. Wong sing ibadahé apik, nanging ati isih kebak riya’, amalé bisa ora ditampa déning Gusti Allah.

Rasulullah saw. nate ngendika:

"Ingatana ana segumpal daging ing awak manungsa, yen iku becik, mula sakabehe badané uga becik; yen iku rusak, mula sakabehe badané uga rusak. Ketahuilah, iku yaiku ati." (HR. Bukhari lan Muslim)

Mula saka iku, jamaah Jum‘at sing kinurmatan, ayo padha ngresiki ati kanthi cara memperbanyak dzikir, istighfar, lan introspeksi diri (muhasabah). Aja gampang nesu, aja iri karo pepadhane, lan tansah ngajeni wong liya.

Wassalamualaikum wa rahmatullahi wa barakatuh

2. Khutbah Jumat Bahasa Jawa: “Ati Sing Iri Ora Bakal Seneng”

Assalamu’alaikum warahmatullahi wabarakatuh.

Asyhadu an lā ilāha illallāh, wa asyhadu anna Muhammadan ‘abduhu wa rasūluh. Allāhumma ṣalli ‘alā Sayyidinā Muḥammad, wa ‘alā ālihi wa aṣḥābihi ajma‘īn. Alhamdulillahi rabbil ‘alamin.

Kita padha ngaturaken puji lan syukur dhumateng Gusti Allah Subhanahu wa Ta’ala, Kang Maha Welas lan Maha Asih. Mugi rahmat lan barokahipun tansah kaparingake dhumateng kita kabeh. Ora lali shalawat lan salam katur dhumateng junjungan kita Nabi Muhammad Shallallahu ‘alaihi wasallam, nabi panutan sing wis paring pituduh marang umat supaya ora kesasar ing dalan urip.

Ing urip saben dinten, kita kerep ndelok wong sing penak uripe, ayem, lan tansah disayang wong liya. Nanging ana uga wong sing atine tansah gundah, senajan sugih bandha lan pangkat, nanging ora tau rumangsa wareg. Bedane ora ana ing jumlah bandha, nanging ana ing resiké ati. Wong sing atine resik, uripe mesthi berkah. Nanging wong sing atine reged, uripe ora bakal nemu katentreman.

Ati iku panggonan rasa lan niat. Yen ati wis kotor amarga iri, dengki, sombong, lan suudzon, mula kabeh amal lan tindak tanduk dadi ora manfaat. Nanging yen ati resik, kabeh dadi gampang, urip luwih tentrem, lan Gusti Allah bakal paring keberkahan ing saben langkah.

Gusti Allah ngendika ing Al-Qur’an Surat Asy-Syu‘arā ayat 88-89:

يَوْمَ لَا يَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ ۝ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ

Artine: “Ing dina (kiamat) iku, ora ana manfaaté banda lan anak-anak, kejaba wong sing sowan marang Allah kanthi ati sing resik.”

Ayat iki ngelingake kita kabeh yèn ing dina kiamat, sing digatekake dudu pangkat utawa bandha, nanging kahanan ati kita. Wong sing sowan marang Gusti Allah kanthi qalbun salim, yakni ati sing suci lan bebas saka penyakit batin bakal slamet lan entuk rahmat.

Rasulullah saw. uga nate ngendika: “Ingatana ana segumpal daging ing awak manungsa. Yen iku becik, mula sakabehe badané uga becik. Yen iku rusak, mula sakabehe badané uga rusak. Ketahuilah, iku yaiku ati.” (HR. Bukhari lan Muslim)

Tegese, kabeh tumindak manungsa asale saka kahanan ati. Wong sing atiné apik, bakal metu saka atiné tembung lan tumindak sing apik. Nanging wong sing atiné wis kena penyakit, kabeh sing metu saka ilaté uga ora enak dirungokake, ora manfaat, lan ora maringi berkah.

Mula saka iku, jamaah rahimakumullah, ayo padha ngresiki ati saka sifat-sifat ala: iri, dengki, riya’, sombong, lan dendam. Ayo ngisi ati kanthi sifat ikhlas, sabar, lan nrima. Wong sing nrima ora bakal nandhang susah. Wong sing ikhlas ora gampang nesu. Wong sing sabar ora gampang nyalahake wong liya.

Wassalamualaikum wa rahmatullahi wa barakatuh

3. Khutbah: “Riya’ lan Pamer Amal”

Assalamu’alaikum warahmatullâhi wabarakâtuh.

Alhamdulillâh, kita puji asmané Allâh sing wis maringi urip lan iman. Shalawat salam kagem Rasulullah.

Jamaah sing dimulyakaké Allâh,

Wonten penyakit ati sing alus banget, nanging bahayane luar biasa — yaiku riya’, pamer ibadah.

Contone, wong shalat luwih suwe yen ana wong liya sing ndelok, utawa sedekah mung supaya dipuji.

Riya’ iku racun tumrap amal. Wong sing riya’ iku kaya wong nandur pari, nanging sawisé suwe ora dipanen amarga kabeh dirusak tikus.

Amal sing dicampur riya’ ora bakal tekan marang Gusti Allâh.

Allah ngendika: “Sapa sing ngarep-arep pahala saka Rabbé, aja nyampur ibadahé karo syirik.” (QS. Al-Kahfi: 110)

Mula, ayo padha eling: amal kudu ikhlas, ora perlu dirasani wong, ora perlu diupload kabeh ing medsos. Gusti Allâh ngerti kabeh sing kita lakoni.

Wassalamu’alaikum warahmatullâhi wabarakâtuh.

4. Khutbah: “Dengki Sing Ngilangké Paseduluran”

Assalamu’alaikum warahmatullahi wabarakatuh.

Alhamdulillahi rabbil ‘alamin,

Kita kabeh padha ngaturake puji syukur dhumateng Gusti Allah Subhanahu wa Ta’ala, Kang Maha Welas lan Maha Asih, sing wis paring nikmat iman, Islam, lan kesehatan nganti kita bisa nglaksanani ibadah Jum’at ing dina iki kanthi tenterem. Ora lali shalawat lan salam katur dhumateng junjungan kita, Nabi Muhammad Shallallahu ‘alaihi wasallam, Rasul kang wis mimpin umat saka pepeteng tekan cahya, saka bodho tekan pituduh.

Jamaah Jum’at sing dimulyakake Allah, ing dina iki khatib arep nyampekake tema sing wigati banget, yaiku “Qalbun Salim: Ati Kang Resik saka Riya lan Dengki.”

Kita kabeh ngerti, yèn awak manungsa iku ora mung kabentuk saka jasmani, nanging uga ana roh lan ati. Ati iki dudu mung daging sing ana ing dhadha, nanging minangka pusaté rasa, niat, lan keikhlasan. Mula, kahanan ati iku bakal nemtokake kahanan uripé wong. Yen ati resik, uripé bakal ayem, nanging yen ati rusak, kabeh urip dadi ora karuan.

Gusti Allah Subhanahu wa Ta’ala ngendika ing Surat Asy-Syu‘arā ayat 88-89:

يَوْمَ لَا يَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ ۝ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ

Artine: “Ing dina kiamat iku, ora ana manfaaté banda lan anak-anak, kejaba wong sing sowan marang Allah kanthi ati sing resik (qalbun salim).”

Miturut ayat mau, qalbun salim yaiku ati sing bebas saka penyakit batin, kayata riya, ujub, sombong, iri, lan dengki. Wong sing nduwèni qalbun salim bakal dislametake dening Gusti Allah, amarga ati sing suci iku sing dadi sumber amal sing ikhlas lan amal sing ditrima.

Jamaah rahimakumullah,

Salah siji penyakit sing paling alus nanging ngrusak yaiku riya, yaiku tumindak ibadah utawa amal apik sing ora merga Allah, nanging merga pengin dipuji wong liya. Wong sing riya kuwi padha kaya wong sing nandur kebaikan nanging digunduli déwé. Ndeloké apik saka njaba, nanging rusak niaté.

Rasulullah Shallallahu ‘alaihi wasallam ngendika:

“Sing paling tak wedi saka kowe kabeh yaiku syirik cilik.”

Para sahabat banjur takon: “Apa iku syirik cilik, ya Rasulullah?”

Nabi mangsuli: “Riya, yaiku nalika wong nindakake amal amarga pengin dilihat wong liya.” (HR. Ahmad)

Mula, ati sing kena riya iku ora bakal tentrem. Wong sing riya gampang kesel, gampang nesu, lan tansah rumangsa kurang. Amalnya ora maringi pahala, amarga ora ditampa déning Gusti Allah.

Saliyane iku, ana uga penyakit batin sing ora kalah mbebayani, yaiku iri lan dengki. Wong sing iri ora seneng yen wong liya entuk nikmat, lan malah pengin nikmat kuwi ilang saka wong kuwi. Padahal, iki ora bakal nguntungake sapa-sapa. Wong sing iri iku padha karo wong sing ngobong atiné dhewe nganggo geni nesu lan rasa ora puas.

Rasulullah saw. ngendika: “Ati-atia marang rasa dengki, amarga dengki iku bakal ngrusak kabecikan kaya geni sing ngobong kayu garing.” (HR. Abu Dawud)

Bayangna jamaah, amal sing wis kita lakoni bisa ilang merga rasa iri. Wong sing iri uripé ora bakal nemu kabungahan, amarga saben deleng kabecikan wong liya, sing metu mung rasa panas lan sengit.

Mula saka iku, jamaah Jum’at sing kinurmatan, ayo padha introspeksi. Apa atiné isih ana riya lan iri? Yen iya, ayo enggal ngresiki.

Ngresiki ati ora bisa sepisan, nanging kudu dilakoni terus-terusan kaya wong sing ngumbah sandhangan saben dina.

Wassalamualaikum wa rahmatullahi wa barakatuh

5. Khutbah: “Marasaké Ati Sing Atos”

Assalamu’alaikum warahmatullâhi wabarakâtuh.

Alhamdulillâh, Gusti Allâh sing nguripaké ati lan ngresiki dosa. Salawat lan salam kagem Nabi Muhammad.

Jamaah sing dirahmati Allâh,

Wonten penyakit ati sing paling abot, yaiku keras ati.

Ati sing keras ora gelem tobat, ora gelem ngrungokaké nasehat, lan ora gampang luluh karo ayat-ayat Allah.

Keras ati iku asring muncul nalika wong lali karo Al-Qur’an lan ora gelem ngelingi kematian.

Nabi ngendika:

“Ati bakal karatan kaya wesi. Obaté yaiku zikir marang Allâh lan éling mati.”

Yèn pengin atiné alus, aja lali dzikir, maca Al-Qur’an, lan dolan marani wong mlarat supaya luwih éling marang nikmat.

Ati sing alus iku tandha cedhak karo Gusti Allâh. Ati sing keras iku tandha wis adoh.

Mugi kita kalebu wong sing tansah ngresiki ati lan gelem tobat sadurunge terlambat.

Wassalamu’alaikum warahmatullâhi wabarakâtuh.

Contoh khutbah bahasa Jawa tentang penyakit hati di atas dapat dijadikan referensi penting dan dikembangkan sesuai pesan yang hendak disampaikan. Selamat menyiapkan khutbah, semoga menjadi sarana berdakwah yang mengena dan membawa manfaat besar.

Simak berbagai artikel lain seputar khutbah Jumat di bawah ini:

Kumpulan Artikel Khutbah Jumat